Asset Publisher
Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach górskich
Planowany okres realizacji: 2016-2023 r.
Beneficjent: Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe
Celem projektu jest wzmocnienie odporności na zagrożenia związane ze zmianami klimatu w górskich ekosystemach leśnych. Podjęte działania będą ukierunkowane na zapobieganie powstawaniu lub minimalizację negatywnych skutków zjawisk naturalnych takich jak: niszczące działanie wód wezbraniowych, powodzie i podtopienia, susza i pożary.
Cel główny projektu zostanie osiągnięty poprzez realizację kompleksowych działań dotyczących zabezpieczenia lasów przed kluczowymi zagrożeniami związanymi ze zmianami klimatycznymi. Obejmą one rozwój systemów małej retencji oraz przeciwdziałanie nadmiernej erozji wodnej na terenach górskich.
Cele uzupełniające:
- odbudowa cennych ekosystemów naturalnych, a tym samym pozytywny wpływ na ochronę różnorodności biologicznej;
- ocena skutków przyrodniczych wykonywanych zadań realizowana poprzez prowadzenie monitoringu porealizacyjnego wybranych zadań adaptacyjnych. Monitoring będzie obejmował również kontynuację monitoringu wykonanego w ramach projektu małej retencji górskiej zrealizowanego w ramach POIiŚ 2007-2013, co pozwoli na uzyskanie cennych danych z wielolecia.
Nadleśnictwa zaangażowane w realizację projektu będą realizować inwestycje związane z:
- budową, przebudową lub odbudową zbiorników małej retencji i zbiorników suchych;
- budową, przebudową lub odbudową małych urządzeń piętrzących (zastawki, małe progi, przetamowania) na kanałach i rowach w celu spowolnienia odpływu wód powierzchniowych, przywracania funkcji obszarów mokradłowych i ich ochrony oraz odtwarzanie terenów zalewowych;
- przebudową i rozbiórką obiektów hydrotechnicznych niedostosowanych do wód wezbraniowych (mostów, przepustów, brodów);
- zabudową przeciwerozyjną dróg, szlaków zrywkowych oraz zabezpieczenie obiektów infrastruktury leśnej przed skutkami nadmiernej erozji wodnej związanej z gwałtownymi opadami i spływami wód (m.in. wodospusty, płotki drewniane, kaszyce, narzut kamienny).
Projekt wykorzystuje kompleksowe zabiegi łączące przyjazne środowisku metody przyrodnicze i techniczne. Planowane są w większości małe obiekty/budowle o prostej konstrukcji. Wybierane technologie mają nie pogarszać naturalnego środowiska przyrodniczego, preferuje się materiały naturalne.
Bezpośrednim efektem realizacji projektu będzie zretencjonowanie 400 tys. m³ wody.
Efekty
Najistotniejszym rezultatem projektu była ilość zretencjonowanej wody oraz liczba wykonanych obiektów retencyjnych i kompleksowych zadań.
Osiągnięte wskaźniki:
- objętość retencjonowanej wody: 615 366,59 tys. m³
- pojemność obiektów małej retencji: 916 614,89 tys. m³
- liczba obiektów piętrzących wodę lub spowalniających jej odpływ: 1 099 szt.
Wartość projektu
Całkowity koszt realizacji projektu: 239 161 321,78 zł
Kwota wydatków kwalifikowalnych: 187 260 332,27 zł
Kwota dofinansowania z funduszy europejskich: 159 171 282,42 zł
W latach 2018-2020 Nadleśnictwo Ujsoły w ramach realizacji projektu wykonało dylówki w pięciu leśnictwach, bystrza w dówch leśnictwach, brody w jednym leśnictwie oraz kaszyce w jednym leśnictwie:
1. Dylówka w leśnictwie Bendoszka - wydatki kwalifikowalne 92 614,10 zł
2. Dylówka w leśnictwie Okrągłe - wydatki kwalifikowan - 63 213,99 zł
3. Dylówka w leśnictwie Cicha - wydtaki kwlifikowalne 427 352,74 zł
4. Dylówka w leśnictwie Morgi oddz. 318 - wydatki kwalifikowalne 72 455,74 zł
5. Dylówka w leśnictwie Morgi oddz. 223 - wydatki kwalifikowalne 152 342,44 zł
6. Dylówka w leśnictwie Petkówka - wydatki kwalifikowalne 77 094,42 zł
7. Bystrze na potoku Nickulina - wydatki kwalifikowalne 157 715,58 zł
8. Bystrze 1 na potoku Śmierdzący - lewa odnoga - wydatki kwalifikowalne 88 048,81 zł
9. Bystrze 2 na potoku Śmierdzący - prawa odnoga - wydatki kwalifikowalne 2 667,21 zł
10. Bystrze 1 na potoku Śmierdzący - prawa odnoga - wydatki kwalifikowalne 57 057,70 zł
11. Bród nr B2 na potoku Śmierdzący - prawa odnoga - wydatki kwalifikowalne 100 241,68 zł
12. Bród nr B1 na potoku Śmierdzący - lewa odnoga - wydatki kwalifikowalne 89 189,33 zł
13. Kaszyca - wydatki kwalifikowane 191 310,52 zł
14 Most kamienny - wydatki kwalifikowane 0 zł
Kwota wydatków kwalifikowalnych: 1 571 304, 26 zł
kwota dofinansowania: 1 335 608, 62 zł (85%)
Osiągnięte wskaźniki:
Liczba obiektów piętrzących wodę lub spowalniających jej odpływ: 14 szt.
Mała Retencja Górska 2011-2015
„Przeciwdziałanie skutkom odpływu wód opadowych na terenach górskich. Zwiększenie retencji i utrzymanie potoków oraz związanej z nimi infrastruktury w dobrym stanie" 2011-2015
W Nadleśnictwie Ujsoły w latach 2011 -2015 realizowany był projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej pn. „Przeciwdziałanie skutkom odpływu wód opadowych na terenach górskich. Zwiększenie retencji i utrzymanie potoków oraz związanej z nimi infrastruktury w dobrym stanie" w ramach III Priorytetu Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko.
Jest to indywidualny projekt, którego beneficjentem jest Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe koordynowany przez Centrum Koordynacji Projektów Środowiskowych. Projekt realizowany jest na terenie 55 nadleśnictw w 4 regionalnych dyrekcjach Lasów Państwowych.
Celem projektu jest spowolnienie odpływu wód oraz zwiększenie możliwości retencyjnych zlewni górskich, dzięki czemu minimalizowane są skutki powodzi, niszczącego działania wód wezbraniowych oraz suszy. Działania prowadzone w projekcie to retencjonowanie i renaturyzacja cieków stałych oraz obszarów podmokłych, kontrola spływu powierzchniowego oraz wyrównywanie i spowalnianie spływu wód wezbraniowych.
Zadania zrealizowane w ramach projektu na terenie Nadleśnictwa Ujsoły:
1. Zabudowa nieczynnych szlaków zrywkowych w leśnictwie Sól na długości 19,87 km
2. Zabudowa nieczynnych szlaków zrywkowych w leśnictwie Nickulina na długości 29,09 km
3. Modernizacja zabudowy potoku „Dziobaki" w leśnictwie Rycerki
4. Modernizacja zabudowy potoku „Radecki" w leśnictwie Praszywka
5. Modernizacja zabudowy potoku „Straceniec" w leśnictwie Złatna
6. Modernizacja zabudowy potoku „Ciapków" w leśnictwie Bendoszka
7. Modernizacja zabudowy potoku „Racza" w leśnictwie Racza
8. Modernizacja zabudowy potoku „Urwisko" w leśnictwie Cicha.
Łączna wartość wydatków kwalifikowanych wyniosła 3 097 146,32 zł
Kwota dotacji wyniosła : 2 632 574,34 zł
Web Content Display
Asset Publisher
Asset Publisher
Rezerwaty
Rezerwaty
Rezerwaty to wydzielone obszary o szczególnych wartościach przyrodniczych, zachowane w stanie naturalnym lub mało zmienionym. Ogranicza się tam gospodarkę leśną. Spośród 1441 rezerwatów, które mamy obecnie w Polsce, 671 to rezerwaty leśne o łącznej powierzchni ponad 61 tys. ha. Rezerwaty stanowią 1,6 proc. powierzchni lasów zarządzanych przez LP.
Rezerwat „Dziobaki"
Rok utworzenia: 1995
Powierzchnia: 13,06 ha
Leśnictwo: Rycerki
Rezerwat florystyczno-leśny. Położony na zboczach Wielkiej Rycerzowej (1225 m). Chroni fragment buczyny karpackiej i jaworzyny ziołoroślowej w reglu dolnym. W drzewostanie występują : Buk (Fagus silvatica), jodła (Abies alba) oraz klon jawor (Acer pseudopplatanus).
W runie odnaleźć można takie gatunki jak: żywiec gruczołowaty (Dentaria glandulosa), żywiec dziewięciolistny (Dentaria enneaphyllos), malina właściwa (Rubus idaeus) oraz starzec Fuchsa (Senecio Fuchsii).
W górnych partiach rezerwatu rośnie jaworzyna ziołoroślowa, w której dominują jawory (Acer pseudoplatanus), buk zwyczajny (Fagus silvatica) oraz świerk pospolity (Picea abies). W runie charakterystyczne są: lepiężnik biały (Petasites albus), miłosna górska (Adenostyles alliariae) oraz wietlica alpejska (Athyrium distentifolium).
Rezerwat „Oszast"
Rok utworzenia: 1998
Powierzchnia: 44,81 ha
Leśnictwo: Cicha
Rezerwat leśny, ścisły. Położony jest na północnych zboczach góry Oszast (1147 m) Ochroną objęty został las świerkowo-jodłowo-bukowy regla dolnego, będący częścią "Puszczy
Karpackiej". Na obszarze tym występują również takie zbiorowiska leśne jak: jaworzyna karpacka, jaworzyna ziołoroślowa, bór jodłowo-świerkowy oraz buczyna karpacka. Występują tutaj liczne źródła, tereny podmokłe oraz torfowiska niskie.
Flora rezerwatu cechuje się dużą różnorodnością. Wśród stwierdzonych tutaj 122 gatunków roślin naczyniowych występuje wiele chronionych: storczyk plamisty (Dactylorhiza maculata), śnieżyczka przebiśnieg (Galanthus nivalis), tojad mocny (Aconitum firmum), wawrzynek wilczełyko (Daphne mezereum), widłak jałowcowaty oraz wroniec widlasty (Huperzia selago).
Równie bogata jest fauna. Rezerwat jest ostoją wielu rzadkich gatunków zwierząt. Występuje tutaj ryś (Lynx lynx), niedźwiedź (Ursus arctos) oraz wilk (Canis lupus). Spośród rzadkich i zagrożonych ptaków występuje: głuszec (Tetrao urogalus), dziecioł trójpalczasty (Picoides tridactylus) oraz puchacz (Bubo bubo).
Rezerwat „Butorza"
Rok utworzenia: 1961
Powierzchnia: 30,72 ha
Leśnictwo: Kiczora
Rezerwat leśny. Położony na północnych zboczach Rachowca (953 m). Pierwotnie tereny te porośnięte były przez lasy mieszane z dużym udziałem świerka. Obecnie, strome stoki stoki rezerwatu porośnięte są przez drzewostan świerkowy odmiany istebniańskiej. Przekształcenie tego zbiorowiska spowodowane zostało sztucznym wprowadzeniem świerczyn. O degradacji zbiorowiska świadczy także występowanie gatunków roślin związanych z siedliskami borowymi. Należą do nich: borówka czernica (Vaccinum myrtillus), konwalijka dwulistna (Maianthemum bifolium), narecznica szerokolistna (Dryopteris austriaca), podbiałek alpejski (Homogyne alpina), szczawik zajęczy (Oxalis acetosella) oraz wietlica samicza (Athyrium filixfemina). W runie występują także: kopytnik pospolity (Asarum europeum), starzec Fuscha (Senecio fuchsii), wiechlina gajowa (Poa nemoralis), żywiec cebulkowy (Dentaria bulbifera) oraz żywiec gruczołowaty (Dentaria glandulosa). W obrębie rezerwatu występuje także niewielkie zbiorowisko ziołoroślowe z lepiężnikiem białym (Petasites albus), oraz płat olszynki karpackiej.
Rezerwat „Śrubita"
Rok utworzenia: 1957
Powierzchnia: 25,86 ha
Leśnictwo: Racza
Rezerwat leśny, ścisły. Położony jest na północno-zachodnim zboczu góry Bugaj (1170m). Na obszarze tym ochronie podlega pierwotny las jodłowo-bukowy regla dolnego będący częścią "Puszczy Karpackiej".
W drzewostanie występuje: buk zwyczajny (Fagus silvatica), jodła (Abies alba), świerk pospolity (Picea excelsa) oraz jawor (Acer pseudoplatanus).
Charakterystycznymi gatunkami runa są: Czyściec leśny (Stachys silvatica), marzanka wonna (Galium odoratum), paprotnik kolczysty (Polystichum lobatum), żywiec cebulkowy (Dentaria bulbifera) oraz żywiec gruczołowaty (Dentaria glandulosa).
Teren rezerwatu porośnięty jest również przez zbiorowiska ziołoroślowe, w których duży udział mają: świerząbek orzęsiony (Chaerophyllum hirsutum), omieg górski (Doronicum austriacum) oraz parzydło leśne (Aruncus sylvestris).
Fauna rezerwatu charakteryzuje się występowaniem takich ssaków jak: lis (Vulpes vulpes), kuna (Martes martes), sarna (Capreolus capreolus), oraz jelenia (Cervus elaphus). Dużą grupę stanowią także owady, których ulubionym miejscem występowania są stare, obumierające drzewa.
Rezerwat „Muńcoł"
Rok utworzenia: 1998
Powierzchnia: 44,92 ha
Leśnictwo: Petkówka
Rezerwat florystyczno-leśny. Położony jest na wschodnich zboczach góry Muńcoł (1164 m).. Na obszarze rezerwatu licznie występuje śnieżyczka przebiśnieg (Galantheus nivalis), a także inne gatunki chronione, takie, jak: ciemiężyca zielona (Veratrum lobelianum), kopytnik pospolity (Asarum europeum), lilia złotogłów (Lilium martagon), marzanka wonna (Galium odoratum) oraz wawrzynek wilczełyko (Daphne mezereum).
Ochronie podlega także fragment dobrze zachowanej żyznej buczyny karpackiej.
Fauna rezerwatu charakteryzuje się występowaniem dużych drapieżników: wilka (Canis lupus) oraz rysia (Lynx lynx).
Rezerwat „Lipowska"
Rok utworzenia: 2008
Powierzchnia: 27,42 ha (Nadleśnictwo Ujsoły)
Leśnictwo: Gawłowskie
Rezerwat florystyczno-leśny. Obejmuje swoim zasięgiem szczyt oraz północno-zachodnie i południowo-wschodnie stoki Lipowskiej (1324 m) oraz Rysianki (1332 m). Rezerwat utworzono w celu ochrony i zachowania systemu torfowisk wysokich oraz fragmentów górnoreglowego boru świerkowego. Na obszarze tym wyróżniono dwa zbiorowiska leśne: zachodniokarpacką świerczynę górnoreglową oraz sudecką świerczynę górnoreglową.
Spośród występujących roślin naczyniowych na uwagę zasługują: żurawina błotna (Oxycoccus quadripetalus), modrzewnica zwyczajna ( Andromeda polifolia) oraz borówka bagienna (Vaccinium uliginosium).